Af en toe neem ik een paar dagen ‘vrij’ van het gezin en ga ik alleen op pad. Omdat we toch tijdelijk in Amerika wonen neem ik de gelegenheid te baat om mij te wentelen in mijn Amerikaanse hobbies, zoals Amerikaanse politiek en (constitutionele) geschiedenis. Zo bracht ik het afgelopen jaar een bezoek aan de huizen van Thomas Jefferson, James Madison en George Washington. Het huis van Washington – Mount Vernon – kwam spontaan op de agenda te staan toen ik dacht mij te gaan wentelen in een wat meer exotische hobby: een tv-serie. Ik reed van New York naar Bethesda, Maryland, voor het allereerste ‘The West Wing Weekend’.
The West Wing
Voor de onwetenden: The West Wing (TWW) is een mildere, serieuzere versie van de latere Netflix-serie ‘House of Cards’, en had een zalvende werking voor veel kijkers in het tijdperk van President George W. Bush. In het Trump-tijdperk heeft TWW een vergelijkbare werking. De serie over het reilen en zeilen van een fictionele Amerikaanse president en zijn naaste medewerkers liep van 1999 tot en met 2006. Politieke consultants en ervaringsdeskundigen suggereerden op realiteit gebaseerde verhaallijnen en politieke dilemma’s die bedenker en schrijver van TWW, Aaron Sorkin, op briljante wijze in virtuoze dialogen en ‘walk and talk’ scenes aan de man bracht. Sorkin zegt dat hij a-politiek is en er niet zoveel van weet, maar de serie is uitermate intelligent en geraffineerd. De ‘liberal’ ideologie druipt van The West Wing af, maar politieke problemen en morele dilemma’s worden van alle kanten bekeken. TWW is een politiek drama met ook veel humor, waar veel politici, politieke journalisten en andere politiek junkies zoals ik naar keken en nog steeds naar kijken.
Deze combinatie van briljant geschreven scripts, de timing van de serie, en politieke onderwerpen hebben een grote impact gehad. De gemeenschap van liefhebbers groeit nog steeds, er zijn TWWW boeken, en sinds ongeveer een jaar is er een zeer populaire podcast met een van de acteurs uit de serie. In die podcast wordt elke aflevering uitgebreid besproken met mensen die aan de TWW hebben gewerkt, maar ook experts op het beleidsterrein wat in de desbetreffende aflevering de revue passeert. TWW is in leslokalen gebruikt om te laten zien hoe de Amerikaanse overheid werkt, en zelf heb ik het ook gebruikt in verschillende volkenrecht vakken. De populaire musical ‘Hamilton’ is geschreven door een enorme TWW fan – Lin Manuel Miranda – waardoor er TWW referenties in de musical te vinden zijn. De invloed van The West Wing gaat zover dat menig politicus is betrapt op het plagiëren van toespraken uit TWW.
Passie
Passie voor een tv-serie, een fictionele wereld, hebben wel meer mensen. Bingewatching is ons beste medicijn in tijden van maleur. Je zou zeggen dat dat zich met name afspeelt in eigen huis op de bank of in bed, maar de passie kan Star Trek vormen aannemen. Ik had wel eens eerder gelezen over Star Trek conventies, waar fans van die serie(s) zich uitdossen in bijbehorende kostuums, borrelen over en kijken naar hun favoriete afleveringen, en hopelijk wat acteurs uit de serie ontmoeten. Maar verder had ik geen idee wat er zich op die bijeenkomsten afspeelt. Dus hoe was het op het eerste The West Wing Weekend? Een relatief klein aantal deelnemers kwam bijeen in een veel te groot conferentie-oord, met een veel te uitgebreid programma. Maar de passie voor en de kennis over de serie was onmiskenbaar groot. Ik ben zelf best een grote fan en heb alle 7 seizoenen meerdere keren in zijn geheel uitgekeken, maar mijn kennis van de serie voelde zwaar ontoereikend. Deelnemers konden met gemak TWW citeren en specifieke afleveringen opdreunen. Er was muziek en musicals gebaseerd op de TWW, karaoke, knutselen, trivia pursuit een toneelversie van een aflevering. Een aantal afleveringen werden bekeken en bediscussieerd, en hardop voorgelezen in zogenaamde ‘table reads’. De adoratie van Aaron Sorkin kwam tot uiting in het bespreken van zijn hele oeuvre, en verschillende gasten kwamen vertellen over de boeken die ze schreven over Washington D.C. en werken in de echte ‘West Wing’. En er waren ook andere serieuzere thema’s, zoals de noodzaak tot stemmen bij verkiezingen en de rol van geld in de politiek, allemaal in de context van het huidige politieke klimaat.
Andere planeet
Het programma was behoorlijk vol, maar toch heb ik niet het hele weekend meegemaakt. De nuchtere Hollander in mij kon zich niet identificeren met de mate van ‘fandom’. Kijkend om mij heen, in minder dan half-volle zaaltjes beoordeelde ik tot mijn schaamte de mensen om me heen als een stereotype; die van de dikke Amerikaan met een 9 tot 5 baan waarin ze zichzelf liever niet zien; die van de couch potato die zich wentelt in zelfmedelijden, geholpen door een overmaat aan te vet eten, met TWW als ontsnappingsmechanisme voor de ondraaglijke werkelijkheid. En ondanks mijn passie voor TWW kon ik mij niet meten aan hun passie, een all-or-nothing enthousiasme waarvoor Amerikanen beschimpt en geroemd worden. Los van de serie zelf deed het me denken aan de paar academische conferenties die ik ooit bezocht in een vorig leven, en waar ik van gruwelde. Ik schaamde me voor mijn eigen oordelen en ging hardlopen in de sjieke buurt (ik kwam nog langs Georgetown Prep, de beruchte middelbare school van nu Opperrechter Brett Kavanaugh), bestelde roomservice en beleefde deels in mijn hotelkamer mijn eigen The West Wing Weekend. Na het bekijken en bespreken van ‘RGB’, de fantastische docu over Opperrechter Ruth Bader Ginsburg, ging ik weg voor dat bezoek aan Mount Vernon om niet meer bij het conferentieoord terug te komen.
Spijt
En terwijl ik door het historisch, doch tegenvallende pand van de eerste President van de Verenigde Staten liep had ik spijt. Terugdenkend aan de voorbijgaande uren hoorde ik toch ‘normale’ mannen en vooral vrouwen. Mensen die allemaal iets specifieks halen uit TWW. Deze serie, maar ook series als Star Trek gaan over verantwoordelijkheid, eerlijkheid en toewijding aan elkaar. Ze geven mensen inderdaad een ontsnapping aan hun eigen werkelijkheid, maar ook hoop dat ze iets aan die werkelijkheid kunnen doen. Zoals de jonge alcoholiste die met behulp van TWW en met name de figuur van President Bartlet, al meer dan een jaar herstellende is. Het waren stellen van middelbare leeftijd, homosexuele jongeren en professionals van allerlei leeftijden die allemaal inspiratie en hoop halen uit een tv-show. Maar dat is eigenlijk niet anders de gekte rond Harry Potter of Star Wars, waar ook zogenaamde ‘con’s’ voor zijn. Het is ook niet geheel toevallig dat ook die fenomenen dezelfde thema’s hebben. Eigenlijk zou ik mijn verontschuldigingen moeten aanbieden aan de organisatoren en deelnemers van het weekend, en moet ik mezelf toestaan – misschien wel dwingen – om mijn enthousiasme en perspectief ook uit te dragen bij de volgende TWW bijeenkomst.